تاثیر مذاکرات هسته‌ای بر رکود بازار بورس؛ آیا گشایشی در راه است؟

“`html

بازار سرمایه این روزها با موجی از ابهامات و خطرات داخلی و خارجی مواجه است و شرایط مساعدی را تجربه نمی‌کند. از یک سو اخبار مربوط به مذاکرات هسته‌ای نشان‌دهنده ادامه گفت‌وگوهاست و گمانه‌زنی‌های مرتبط با بن‌بست نداشتن این مذاکرات به وجود آمده که ممکن است اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار بورس را تا حدی بازگرداند. با این حال، تصمیمات نامناسب برخی مسئولین همچنان فشار زیادی بر معامله‌گران وارد می‌کند؛ تصمیماتی که حتی با وجود اخبار مثبت مذاکراتی، امید به بهبود وضعیت را کم‌سو کرده است. همچنین موضوع افزایش قیمت محصولات ایران‌خودرو که روز گذشته تاثیری مثبت بر بازار گذاشته بود، توسط وزارت صمت رد شد. به نظر می‌رسد تا زمانی که هماهنگی در سیاست‌گذاری برقرار نشود، رفع تحریم‌ها به تنهایی قادر به ایجاد تغییرات چشمگیر در بازار نخواهد بود.

فشارهای موجود بر بازار سرمایه

برمبنای گفته‌های برزو حق‌شناس، کارشناس بازار سرمایه، در ماه‌های اخیر بازار سرمایه شاهد نوسانات قابل توجهی بوده است. این تغییرات عمدتا از دو عامل کلیدی، یعنی افزایش تنش‌های سیاسی جهانی و مدیریت غیرموثر سازمان بورس کشور، نشأت گرفته‌اند. با آغاز مذاکرات و کاهش نسبی تنش‌ها، بازار سرمایه توانست رشدی نسبی را تجربه کند و ارزش دلاری آن نیز افزایش یافت. این رشد بیشتر به دلیل کاهش ریسک‌های سیاسی بوده، اما با بالا گرفتن نگرانی‌ها نسبت به مذاکرات، بازار مجدداً به وضعیت محتاطانه بازگشته است. واکنش بازار به این تغییرات کاملاً طبیعی بوده و نمی‌توان از آن خرده گرفت.

با این حال، افزایش تنش‌ها، هرچند به حد قبل نرسیده باشد، به همراه مشکلات داخلی همچنان فشار زیادی بر بازار وارد کرده است. علاوه بر خطرات سیاسی، مدیریت ناکارآمد سازمان بورس نیز عامل مهم دیگری برای عملکرد ضعیف بازار بوده است. تصمیمات عجولانه و شفافیت ناکافی در تصمیم‌گیری‌ها، از جمله در تغییر ضرایب اهرمی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، تاثیر منفی چشمگیری بر بازار داشته‌اند. علاوه بر این، این تغییرات موجب شکل‌گیری حباب‌های منفی در برخی صندوق‌ها شده که گاهی به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.

حق‌شناس همچنین افزود: یکی دیگر از نمونه‌های ضعف مدیریتی سازمان بورس، نحوه برخورد با اطلاعات منتشر شده توسط شرکت‌های خودرویی بوده است. توقف و شروع مجدد معاملات این نمادها بدون ارائه شفاف‌سازی کامل، سوالات زیادی را ایجاد کرده است. تأخیر در اعلام قیمت‌گذاری جدید محصولات خودرویی نیز به اعتماد سرمایه‌گذاران آسیب وارد کرده است. مسئولیت قیمت‌گذاری خودرو بر عهده شورای رقابت و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان است، اما شیوه اجرای این فرآیند غیر موثر به نظر می‌رسد. در این میان، اقدام ایران‌خودرو در انجام قیمت‌گذاری مستقل به‌منظور حفظ منافع سهامداران، نشان‌دهنده تمایز عملکرد بخش خصوصی با بخش دولتی است.

در حالی که هنوز چالش‌های متعددی وجود دارند، نشانه‌هایی از بهبود نسبی در بازار مشاهده می‌شود. کاهش تنش‌های سیاسی و اخبار متناقض پیرامون افزایش نرخ محصولات خودرویی، منجر به حرکت مثبت نمادهای خودرویی شده است. بازار از زاویه تحلیل تکنیکال نیز در نقاط حمایتی مناسبی قرار داشته و اصلاحات قیمتی مطلوبی پشت‌سر گذاشته است.

با وجود این تحولات، بهبود پایدار بازار وابسته به افزایش حجم معاملات است. در صورتی که حجم روزانه معاملات به بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان برسد و این روند ادامه یابد، می‌توان به آینده‌ای صعودی برای بازار امیدوار بود. اما عدم دستیابی به حجم معاملات مناسب می‌تواند زمینه‌ساز افت‌های بیشتر در بازار شود. راه رسیدن به رشد پایدار بازار سرمایه، نیازمند تصمیم‌گیری شفاف و مسئولانه است.

احسان عسکری، کارشناس بازار سرمایه، وضعیت بازار اخیر را اینگونه تفسیر کرده است: در هفته‌های گذشته بازار سرمایه تحت تأثیر اخبار مربوط به مذاکرات هسته‌ای قرار گرفته و نوسانات زیادی را تجربه کرده است. علاوه بر این، مسئله‌ای دیگر که تأثیر زیادی بر بازار دارد، اخبار ضدونقیض پیرامون صنعت خودرو و سیاست‌های قیمت‌گذاری است.

در روزهای اخیر، انتشار اخبار مربوط به تغییر قیمت محصولات ایران‌خودرو تاثیر مثبتی بر بازار داشت، اما تکذیب این موضوع توسط وزارت صمت سبب ایجاد نگرانی‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاران شد.

عسکری در خصوص وضعیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی اظهار کرد: تبدیل شدن وضعیت این صندوق‌ها به حالت منفی موجب نگرانی‌هایی شده است. عدم رعایت ضوابط مدیریت حباب منفی توسط مدیران صندوق‌ها موجب شد که سازمان بورس، مقرراتی را برای مدیریت و کاهش این حباب‌ها وضع کند. مدیران این صندوق‌ها باید توجه بیشتری به این مسئله داشته باشند و اقدامات مؤثر برای کاهش حباب اجرا شود. سهام شرکت‌های بزرگ و تأثیرگذار نیز تحت تأثیر مشکلات حوزه انرژی وضعیت مطلوبی ندارند.

در پایان، عسکری پیش‌بینی کرد که تنها اخبار خوش‌بینانه پیرامون مذاکرات هسته‌ای نمی‌توانند تغییرات اساسی در بازار ایجاد کنند. در صورت مثبت بودن گزارش‌های سه‌ماهه شرکت‌ها و همچنین حذف قیمت‌گذاری دستوری، ممکن است بازار فرصت بهتری برای حرکت به سمت رشد پیدا کند.

“`