پدیده ماه صورتی در خرداد: فرصت تماشا را از دست ندهید

طبق گزارش‌ها، هر ماهِ کامل به شکلی متفاوت تشکیل می‌شود. ماه در حرکتش از شمال به جنوب در آسمان، از یک چرخه به چرخه‌ دیگری می‌رود. در دسامبر گذشته (آذر ۱۴۰۳)، «ماه کامل شب طولانی» را مشاهده کردیم که در دهه‌های اخیر بالاترین نقطهٔ آسمان را به خود اختصاص داد. حالا نیم‌کرهٔ جنوبی را انتظار می‌کشد تا این تجربه را داشته باشد، زیرا ماه با سرعت به سمت جنوب حرکت می‌کند و قرار است در تاریخ ۱۱ ژوئن ۲۰۲۵ (۲۱ خرداد ۱۴۰۴) به حالت کامل برسد.
بر اساس گزارش‌ها، دلیل این فرایند، مدار بی‌همتای ماه است که با زاویه ۵٫۱۵ درجه نسبت به مسیر چرخش زمین به دور خورشید یا همان «دایرهالبروج» متمایل است.
این امر باعث می‌شود که مکان ماه در آسمان از ۲۸٫۶۵ درجه جنوب تا شمال تغییر کند.
به دلیل شیب ۵ درجه‌ای مدار، ماه‌گرفتگی‌ها در هر ماه کامل قابل مشاهده نیستند و معمولاً در آغاز و پایان فصل‌های ماه‌گرفتگی نیم‌سالی روی می‌دهند.
در اکثر سال‌ها این پدیده روی نمی‌دهد و تقریباً هر ۲۰ سال یک بار تکرار می‌شود. دورهٔ «ایستادگی بزرگ ماه» حدود ۱۸٫۶ سال طول می‌کشد تا دوباره به حالت اولیه بازگردد. آخرین بار این وضعیت در سال ۲۰۰۶ به وقوع پیوست و در سال ۲۰۲۵ نیز تقاطع گره‌ها در ۲۹ ژانویه (۱۰ بهمن ۱۴۰۳) رخ داد. سال بعد، مسیر ظاهری ماه به وضعیتی کمتر برجسته بازمی‌گردد. ماه همچنین می‌تواند در ۱۸ صورت فلکی مدرن ظاهر شود.
برای تمدن‌های گذشته، «ماه کامل شب طولانی» اهمیت ویژه‌ای داشت و به عنوان نشانه‌ای برای تعیین دوره‌های زمان طولانی‌تر به کار می‌رفت. ماه کامل ژوئن ۲۰۲۵ تنها ۱۰ روز قبل از چله جنوبی مشاهده می‌شود و گاهی به آن «ماه توت‌فرنگی» نیز می‌گویند.
در ژوئن ۲۰۲۵، ماه کامل بر فراز درختان به سوی جنوب حرکت می‌کند و در مناطقی نظیر آلاسکا، گرینلند و ایسلند طلوع نمی‌کند، در حالی که ساکنان نیم‌کره جنوبی این رویداد را در آسمان مشاهده خواهند کرد.
ستارهٔ «باژوبین» در ۶ ژوئن (۱۶ خرداد) در تاسمانیا و جنوب نیوزیلند، و ستارهٔ «قلب‌العقرب» در ۱۰ ژوئن (۲۰ خرداد) در استرالیا و نیوزیلند در مسیر عبور ماه قبل از کامل شدن قرار می‌گیرند. در ماه ژوئیه (تیر) نیز «قلب‌الاسد» به این مسیر می‌پیوندد.

در صورت عدم وجود ابر در آسمان، حتماً طلوع ماه کامل را در شب‌های ۱۰ و ۱۱ ژوئن (۲۰ و ۲۱ خرداد) مشاهده کنید. از اینکه ماه با درس‌هایی از مکانیک نجومی به ما سواد آسمانی می‌بخشد، قدرشناسیم زیرا سفری به ستاره‌ها را فراهم می‌کند.